Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τα πρώτα βήματα ενός μωρού.

Το περπάτημα είναι ένα μεγάλο γεγονός – και όταν το κάνει το μωρό σας, η ζωή δεν θα είναι ποτέ η ίδια!

Πιθανώς κανένα ορόσημο δεν είναι τόσο γεμάτο συγκινήσεις και ενθουσιασμό, όπως τα πρώτα βήματα του μωρού σας. Μεταξύ 12 και 15 μηνών, όλη η ενέργεια του παιδιού σας θα επικεντρωθεί στην λήψη αυτών των πρώτων μη υποστηριζόμενων βημάτων.

Ό ρυθμός ανάπτυξης του κάθε μωρού είναι διαφορετικός, έτσι και τα πρώτα βήματα έχουν τη δική τους κατάλληλη στιγμή για να γίνουν. Κάποια μωρά είναι πιο ανήσυχα πνεύματα και… βιάζονται περισσότερο ενώ άλλα θέλουν τον χρόνο τους! Συνήθως, τα πρώτα βήματα γίνονται μεταξύ του 11ου και 15ου μήνα. Ωστόσο, μην ανησυχείτε αν το παιδί σας αργήσει λίγο περισσότερο! Κάποια μωρά δεν περπατούν πριν από την ηλικία των 16-17 μηνών.

Τα στάδια ανάπτυξης που οδηγούν στην βάδιση

 Ο έλεγχος του σώματος, κατά την ανάπτυξη του νευρικού συστήματος γίνεται από πάνω προς τα κάτω δηλαδή από το κεφάλι προς τα πόδια και από μέσα προς τα έξω, δηλαδή απότον κορμό προς τα άκρα. Αρχικά ξεκινά να στηρίζει το κεφάλι του κατά τον 3^ο μήνα, και σιγά σιγά χρησιμοποιεί τα χέρια του εκούσια και μέχρι τον 4^ο – 5^ο μήνα οι λαβές των χεριών του είναι αρκετά ώριμες.Κατά τον 6^ο μήνα ο κορμός του είναι αρκετά δυνατός για να υποστηρίξει την καθιστή θέση και σιγά σιγά δυναμώνει τόσο όσο στον 8^ο μήνα να κάθεται και να παίζει ανεξάρτητα. Κατά τον 9^ο μήνα το μωρό μπορεί να τραβηχτεί από έπιπλα και να σηκωθεί ενώ κοντά στον 10^ο –11^ο μήνα κρατά στα έπιπλα και περπατά γύρω –  γύρω με υποστήριξη. Μετά είναι θέμα χρόνου το πότε το κάθε μωρό θα είναι έτοιμο να κάνει τα πρώτα του βήματα.

Για να φτάσει όμως στην βάδιση είναι απαραίτητο να κατακτήσει όλα τα προηγούμενα στάδια που αναφέραμε. Αν και το μπουσούλισμα είναι σημαντικό στην κινητική ανάπτυξη και απο πολλούς θεωρείται αναγκαίο, στην ουσία όμως δεν αποτελεί κινητικό σταθμό. Είναι παιδάκια που δεν μπουσουλούν πότε. Το προσπερνούν και περνούν κατευθείαν στην βάδιση.

Πως να βοηθήσω το παιδί μου να περπατήσει;

Πρώτα πρέπει να προσέξετε το μωρό να βρίσκεται σε ένα ασφαλές περιβάλλον. Είναι καλό να χρησιμοποιείτε πλακάκια από αφρώδες υλικό που τοποθετούνται σαν πάζλ. Προσαρμόστε το σπίτι στα μέτρα του, καλύψτε τις επικίνδυνες γωνίες και απομακρύνετε τα ασταθή έπιπλα.

Μπορείτε να το βοηθήσετε και με μία σειρά ασκήσεων:

• Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σηκώνεται όρθιο. Βάλτε παιχνίδια πάνω στον καναπέ και βοηθήστε το να σηκωθεί από την θέση μπουσουλίσματος.
• Βάλτε το να σταθεί όρθιο σε ένα τραπεζάκι και να περπατάει γύρω γύρω.
• Τοποθετήστε γύρω από το στήθος του μια πετσέτα και σηκώστε το όρθιο. Βοηθήστε το να περπατήσει κρατώντας την πετσέτα πίσω του.
• Ακουμπήστε το μωρό με την πλάτη στον τοίχο καθήστε μπροστά του με ανοιχτά τα πόδια σε κοντινή απόσταση και ενθαρρύνεται το να έρθει κοντά σας.

Τα πρώτα παπούτσια

Στην αρχή είναι καλύτερα το παιδί να μάθει να περπατά ξυπόλυτο ή με καλτσούλες που έχουν πέλμα από λάστιχο για να μη γλιστράει. Αυτό επιτρέπει στην πατούσα του να γυμνάζεται και να δυναμώνει. Όταν αρχίσει πλέον να περπατά πιο σταθερά και άνετα, θα χρειαστεί να το εξοπλίσετε με ένα ζευγάρι καλά παπούτσια.

• Διαλέξτε υλικό που αναπνέει και είναι ελαφρύ.
• Λυγίστε τις σόλες. Πρέπει να είναι εύκαμπτες και μαλακές
• Σωστό μέγεθος – Ελέγξτε τα παπούτσια αν εφαρμόζουν. Βάλτε τα παπούτσια στο μωρό και σηκώστε το όρθιο. Μπροστά πρέπει να χωράει ο αντίχειρα σας  μεταξύ του μεγαλύτερου δακτύλου του ποδιού και του μπροστινού μέρους του παπουτσιού. Το παπούτσι πρέπει να είναι ευρύχωρο για να κινείται το πόδι άνετα, χωρίς να είναι πολύ μεγάλο. Το πίσω μέρος του παπουτσιού πρέπει να αγκαλιάζει τη φτέρνα χωρίς να την πληγώνει. Αν η φτέρνα βγαίνει εύκολα, το παπούτσι είναι πολύ μεγάλο. Αν την πιέζει, είναι πολύ μικρό.
• Να δοκιμάζετε πάντα και τα δύο παπούτσια στο παιδί.
• Ψωνίστε στο τέλος της ημέρας. Τα πόδια του μωρού πρήζονται και συχνά είναι μεγαλύτερα στο τέλος της ημέρας. Τα παπούτσια που αγοράζονται το πρωί μπορεί να είναι σφιχτά το απόγευμα.

Βάζουμε το παιδί μας σε στράτα [περπατούσα]?

Οι γονείς θα πρέπει να αποφεύγουν να χρησιμοποιούν παιδικές στράτες, διότι καθυστερούν την κινητική ανάπτυξη των παιδιών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα βρέφη δεν μαθαίνουν να στηρίζουν το σωματικό τους βάρος, με αποτέλεσμα να μην ενδυναμώνονται τα οστά και οι μύες. Επίσης, το νευρικό σύστημα στερείται τα ερεθίσματα που απαιτούνται για την εκμάθηση της διαδικασίας της βαδίσης. Με ανακοίνωσή της η Βρετανική Εταιρεία Φυσιοθεραπευτών συστήνει την καθολική απαγόρευση της χρήσης των παιδικών στρατών. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα, ευθύνονται για περισσότερους από 4.000 τραυματισμούς παιδιών ετησίως.

Το παιδί μου δεν περπατάει ακόμα……

Το όριο ηλικίας που δεν πρέπει να ανησυχεί τους γονείς, είναι οι 18 μήνες. Αν το παιδί περάσει το όριο αυτό, τότε θα πρέπει να απευθυνθείτε στον παιδίατρο για να δει πού μπορεί να οφείλεται αυτό. Γενικά αν το παιδί έχει κατακτήσει τα ορόσημα της ανάπτυξης χωρίς χρονική καθυστέρηση τότε το πιο πιθανόν είναι ότι με λίγη υπομονή θα έρθει και η βάδιση.

Μπορεί να το βοηθήσει η φυσικοθεραπεία, να περπατήσει;

Ένας αναπτυξιακός, παιδιατρικός φυσικοθεραπευτής είναι σε θέση να αξιολογήσει και να εντοπίσει τους περιορισμούς που έχει κάθε παιδί σε ότι έχει να κάνει με την βάδιση.

Μια επίσκεψη θα μπορούσε να σας δώσει συμβουλές καθώς και να ετοιμάσει ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα ασκήσεων για το σπίτι για να ενισχύσει αυτήν του την προσπάθεια προς τα πρώτα του ανεξάρτητα βήματα!

Χριστινα Αρεστη

Παιδιατρική φυσικοθεραπεύτρια